Cel naukowy projektu „Rola determinantów psychospołecznych w relacji do uwarunkowań zdrowotnych w procesie starzenia się populacji Polski (COURAGE – Polska – Porównanie po dekadzie)”:  

Proces starzenia się populacji, następujący w wyniku zmian w strukturze demograficznej społeczeństw, stanowi olbrzymie wyzwanie nie tylko dla polityków, lecz również zespołów ekspertów, nie tylko z gerontologii, ale także z wielu innych dziedzin nauki skupiających się na określeniu szeroko ujmowanych determinantów zdrowego, aktywnego czy pozytywnego starzenia się. Wskazanie grup narażonych na ryzyko niekorzystnego starzenia się, wynikającego ze złego stanu zdrowia i jego negatywnej samooceny, wyznacza kierunki poszukiwania nowszych, bezpieczniejszych i efektywniejszych interwencji, mających na celu zapewnienie długiego, zdrowego i satysfakcjonującego życia seniorów. Nowe podejście wymaga odrzucenia tradycyjnego medycznego podejścia do zdrowia i przyjęcie modelu biopsychospołecznego. 

Czynnikami, które w ostatnich dekadach wzbudzały szczególne zainteresowanie w badaniach, dotyczących zdrowia i jakości życia osób starszych, były szeroko definiowane uwarunkowania psychospołeczne, do których zalicza się obok statusu społeczno-ekonomicznego i miejsca zamieszkania, oddziaływanie kapitału społecznego – a w szczególności takich jego aspektów jak interakcje społeczne, sprzyjające tworzeniu sieci relacji społecznych i pochodzących z nich różnych form wsparcia, poziom zaufania społecznego oraz stopień uczestnictwa w życiu społecznym; niemniej należy wymienić także negatywne uwarunkowania społeczne takie jak; samotność, poczucie izolacji społecznej czy przejawy dyskryminacji i wykluczenia. 

Wybuch pandemii COVID-19 wpłynął na zmianę wzorów życia społecznego, zwłaszcza w populacji osób starszych.  Szczególnie w pierwszych falach pandemii doszło do ograniczenia kontaktów i osłabienia więzi społecznych, przede wszystkim międzypokoleniowych. To stresujące wydarzenie, podobnie jak również obawa przed wybuchem nowej pandemii, skierowały uwagę osób starszych na rolę nowoczesnych technologii, służących usprawnieniu komunikacji interpersonalnej, co w konsekwencji spowodowało większe zaangażowanie się osób starszych w korzystanie z tych technologii w codziennym funkcjonowaniu. Podstawowe kwestia odnosi się do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, na ile nowe technologie sprzyjają ich integracji społecznej z rówieśnikami i młodszymi generacjami oraz są czynnikiem przeciwdziałającym wykluczeniu społecznemu i poczuciu izolacji społecznej. 

Obok pandemii, pojawiło się również nowe zagrożenie w postaci wojny na Ukrainie, wywołujące szczególnie u starszych osób negatywne emocje. Stąd koniecznym wydaje się ustalenie skali występowania i nasilenia zmian w stanie zdrowia i jego determinantach oraz weryfikacja dobrze udokumentowanych wcześniej zależności między czynnikami psychospołecznymi a stanem zdrowia i jakością życia osób starszych w tych nowych kontekstach. 

Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach grantu nr: 2022/45/B/NZ7/04030.

Zgoda Komisji ds. Etyki Badań Naukowych nr: 118.6120.03.2023.